Herrie in de Gemeenteraad
Als u denkt dat alleen in de gemeenteraad van Rijswijk in 2014 harde woorden vallen of ruzie speelt moet maar eens terug gaan in de historie van het gemengd zwemmen in de Put of de boekenkeus van de openbare bibliotheek in de dertiger jaren van de vorige eeuw. Beide kwesties hebben in de gemeenteraad tot forse discussies geleid en hebben emotionele taferelen opgeleverd.
Het gemengd zwemmen was de confessionele fracties al jaren een doorn in het oog. Sinds de laatste particuliere eigenaar van Te Werve, de porseleinfabrikant Labouchere uit Delft, de Rijswijkse Zwemvereniging (RZV) in 1923 het gebruiksrecht verleende van een deel van de Put, net gegraven voor de zandwinning, was zwemmen in Rijswijk steeds populairder geworden.
Maar vanaf 1934 bonden diverse fracties, de RKSP voorop, de strijd aan tegen het verderfelijke verschijnsel van gemengd zwemmen. De kwestie escaleerde, de RZV overtrad opzettelijk het gemeentelijk verbod, werd bekeurd en het kwam tot een strafzaak. Uiteindelijk werd tot in hoogste instantie de gemeentelijke verordening buiten werking gesteld en de RZV ( met juridische steun van de BPM (Shell)) van strafvervolging ontslagen. De zaak kreeg landelijke publiciteit en leidde tot diverse spotprenten in de krant.
Om het gezicht van de gemeente te redden werd in de zomer van 1937 een poging ondernomen om in de Rijswijkse haven een openbaar zwembad te exploiteren, voor mannen en vrouwen een afzonderlijk afgescheiden gedeelte. Hier rustte geen zegen op want de eerste zwemmers werden direct besprongen door waterluizen en werd dit experiment gestaakt.
Een andere "hete" kwestie was de keuze van boeken en tijdschriften die aangeschaft werden in de Openbare Leeszaal en Bibliotheek. Vanaf de jaren twintig werd er in de Raad gefulmineerd door de confessionele partijen tegen de eenzijdige, dan wel socialistische literatuur aldaar. Een onderzoekscommissie uit de raad kwam tot een geheel andere conclusie en het dossier leek gesloten.
Tot het onafhankelijke raadslid Henri ter Hall ineens een onzedelijk boek, "Vrouwen in Nood", had aangetroffen en het vuur weer oprakelde met een lang betoog in de Raad waarin hij ook de overvloed aan wel en juist niet aanwezige tijdschriften opsomt. Hij maakte er zelfs een thema van in zijn verkiezingspamflet in 1936. Uiteindelijk werd door een meerderheid in de nieuw verkozen Raad ( 7 tegen 6 ) de gemeentesubsidie stopgezet. Ook zonder subsidie bleef de bibliotheek overigens bestaan want zo scheutig was de gemeente in die jaren niet.
Dit artikel verscheen in februari 2014 in Groot Rijswijk.